Dhibaatooyinka Sigaarka Iyo Qoyska

 Sigaarka wuxuu leeyahay dhibaatooyin badan oo caafimaad, dhaqaale iyo bulsho ah. Halkan waxaa ku qoran qaar ka mid ah:

1. Dhibaatooyinka caafimaad:

• Waxay keentaa cudurrada sambabada sida xiiq-dheer (asthma), bronchitis joogto ah iyo emphysema.
• Waxay si weyn u kordhisaa halista cudurka kansarka (sambabada, dhuunta, afka, caloosha, iyo xitaa kelyaha).
• Waxay dhaawacdaa wadnaha iyo xididdada dhiigga, taasoo keenta wadne-qabad iyo faalig.
• Waxay hoos u dhigtaa awoodda difaaca jirka, qofkana ka dhigta mid si fudud u qaada caabuqyada.
• Waxay saameysaa awoodda taranka ragga iyo dumarka labadaba, waxaana ka dhalan kara ilmo dhicis ah ama miisaan yar ku dhasha.

2. Dhibaatooyinka dhaqaalaha:

• Lacag badan ayaa ku baxda iibka sigaarka, taasoo ka dhigan khasaaro dhaqaale oo joogto ah.
• Marka qofka uu xanuunsado cudur la xiriira sigaarka, waxaa sii kordha kharashka daawada iyo daryeelka caafimaad.

3. Dhibaatooyinka bulshada:

• Urka sigaarka wuxuu dhib ku noqdaa dadka kale, gaar ahaan qoyska iyo carruurta.
• Dadka aan cabbin oo ku dhow qof sigaarka cabba waxay la kulmaan saameyn halis ah (second-hand smoke).
• Waxaa hoos u dhacda wax-soosaarka shaqada iyo tayada nolosha.

➡️ Marka la soo koobo, sigaarka ma leh faa’iido caafimaad oo muuqata, balse wuxuu sababa dhaawac joogto ah oo nololeed iyo caafimaad labadaba ah.

Haa, runtii sigaarka dhibaatooyinka uu leeyahay qoyska ayuu si toos ah u taabanayaa, ma aha qofka keliya ee cabba. Waxaa ka mid ah:

1. Saameynta caafimaadka qoyska:

• Carruurta iyo xaaska waxay u nugul yihiin qiiqa sigaarka (second-hand smoke), taasoo keenta xiiq-dheer, oof-wareen iyo infekshanno soo noqnoqda.
• Ilmaha uurka ku jira haddii hooyadu sigaarka cabto (ama ay qiiqa la neefsato) wuxuu halis ugu jiraa inuu ku dhasho miisaan yar, ama xitaa dhicis noqdo.

2. Saameynta dhaqaale:

• Lacag badan oo lagu iibsan lahaa cunto, waxbarasho ama adeeg caafimaad ayaa ku baxa sigaarka. Taas waxay sababi kartaa in qoyska uu ka maqnaado nolol fiican.

3. Saameynta xiriirka iyo bulshada:

• Qiiqa iyo urta sigaarka waxay dhib ku noqdaan xubnaha kale ee qoyska, waxayna keeni karaan xiisad iyo muran joogto ah.
• Caruurta waxay ku daydaan waalidka, markaas sigaarka wuxuu noqon karaa tusaale xun oo u horseeda inay iyaguna bilaabaan.

4. Saameynta niyadda iyo jacaylka qoyska:

• Qoyska wuxuu mar walba ka walwalaa caafimaadka qofka sigaarka cabba.
• Haddii qofka sigaarka cabbaa uu buko, mas’uuliyadda daryeelka waxay ku dhacdaa qoyska intiisa kale.

👉 Sidaas darteed, joojinta sigaarka ma ahan kaliya faa’iido qofka u gaar ah, balse waa hadiyad weyn oo loo sameeyo qoyska oo dhan.